Παραλογή

Απ’ τη Βίνιανη στη Βιάννο

Να που φτάσαμε Κερατόκαμπο, στην κάτω μεριά της Κρήτης, με μια χούφτα ζωγραφιστά κεράσια απ’ τη Βίνιανη των Αγράφων, νεραντζανθούς της άνοιξης σκόρπιους σ’ έναν μεταξωτό τσεβρέ λυωμένον πάνω σε φαγωμένα κατράνια απ’ την Πάτμο, το μαύρο κυπαρίσι της μνήμης ατέρμονο και τη σκιά μιάς ελιάς σε κάμπο χρυσό λεκιασμένο, μιά φλογίτσα σ’ένα σπάραγμα μπαλωμένο για την Έξοδο στο Μεσολόγγι, κουρελάκια φωτισμένα πολύχρωμα του παιδικού μου Αγρινίου, πέντε άρτοι που χόρτασαν πλήθη, ένας ντάκος στην άκρη και τρίμματα, ένα κόκκαλο ζώου σε συρραμμένα σανίδια μιας σκάφης, μαύρο σκοτάδι και κόκκινο αίμα, κεδρόξυλα της Ευρυτανίας τυλιγμένα με πανιά χρωματιστά και δαντέλες, μπλεγμένα σύμβολα κι ανάμεσά τους οστά γεγυμνωμένα τα γράμματα Ελευθερία ή Θάνατος, η φωτεινή χαρακιά στο σκοτάδι, ένα χέρι που ζητάει φως ή που δίνει; ένα πρόσφορο μ’ ένα ποτήρι κρασί, ένα καντήλι και το κεφάλι του Άρη κρεμασμένο απέναντι στο Λιβυκό πέλαγος σε μια κόγχη της Πινακόθηκης που ονειρεύτηκε ο Σάββας Πετράκης κι έχει πιά το όνομά του.

Μου είχε τηλεφωνήσει, πάνε χρόνια πολλά, να μου ζητήσει να δώσω έργο για έναν χώρο που δεν είχαν ακόμη, δεν ήξεραν καν ποιός θα είναι κι αν γίνει. Τι μας θέλετε εμάς ξένους εκεί κάτω, του απάντησα, κάν’τε κάτι του τόπου σας. Γι’ αυτόν παλεύουμε, μου είπε, με ότι καλλίτερο, δεν θα μας δώσετε κάτι; Στείλτε μου, του είπα εντέλει, ένα πράγμα δικό σας και κάτι θα ζωγραφίσω επάνω του. Έλαβα αργότερα δυο πλάκες από Βιαννίτικη μαυρομουρνιά, τις κόλλησα, τις έκανα έργο και το γύρισα πίσω γεμάτο με φλόγες. Μιλήσαμε αρκετές φορές μετά, όλο κι έβρισκε κάποιο λόγο να μου τηλεφωνεί, να τα λέμε· δεν τον συνάντησα ποτέ. Όταν έγινε η Πινακοθήκη της Βιάννου με κάλεσε να κατέβω στα εγκαίνια, δεν μπορούσα, δεν πήγα, το ανέβαλα. Έχουμε είπα καιρό, θα ‘ρθει ώρα να βρεθούμε. Ύστερα έμαθα που έφυγε· περήφανος, πάλευε για τον τόπο του μέχρι τέλους.

Με αναζήτησε απ’ τη Γερμανία πέρυσι ο γυιός του, ο Γιάννης, υποσχέθηκα την έκθεση για φέτος, ξανάρθαν με την αδερφή του, τη Μαρία, στο εργαστήριο, να το κανονίσουμε· έκπληξη ευχάριστη η συνεργασία με τον Θεόφιλο Τραμπούλη, που ανέλαβε την επιμέλεια, επέλεξε τα έργα, έγραψε ένα τιμητικά καίριο κείμενο για τη ζωγραφική μου κι έδωσε τίτλο στην έκθεση. Παραλογή, την είπε, μιας ιστορίας που μοιραζόμαστε όλοι. Σημείο θέασης: η κοινότητα.

 

Θεόφιλος Τραμπούλης: Σημείο θέασης: η κοινότητα